نقشه بندی مرگ و میر ثبت شده ناشی از تصادفات برون شهری در استان مازندران طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹

سابقه و هدف: تصادفات جاده ای از عوامل مهم مرگ و میر ناشی از حوادث در جهان و به ویژه در کشورهای جهان سوم است. کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. استان مازندران یکی از استان های پرتردد با نرخ بالای تصادفات و تلفات ناشی از آن است. شرایط محیطی و اجتماعی از عوامل مؤثر در این پیامد است. این مطالعه به منظور تبیین الگوی جغرافیایی و اجتماعی مرگ و میر ناشی از تصادفات و تعیین نقاط پرمخاطره در استان مازندران انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع بوم شناختی و دوره مطالعه سال های1386 تا 1389 بود. اطلاعات مربوط به 2828 تلفات ناشی از تصادفات از نظر ساختار سنی، جنسی و محل وقوع حادثه از اداره حمل و نقل و پایانه های استان مازندران استخراج و با روش های آماری تحلیل شد. یافته ها: از میان افراد فوت شده در تصادفات برون شهری در طول دوره مطالعه، 7/78 درصد را مردان و 3/21 درصد را زنان تشکیل دادند. میانگین سنی مردان 06/39 سال و میانگین سنی زنان 1/39 سال به دست آمد. نرخ مرگ و میر در جاده های شهری بیشتر از جاده های روستایی است و نرخ در بین مردان بیشتر از زنان است (001/0p<). همبستگی بین تراکم جمعیت و میزان مرگ و میر استاندارد شده از نظر آماری معنی دار یافته شد (032/0p<). ترسیم الگوی جغرافیایی خطر مرگ ناشی از تصادفات یک خوشه پرمخاطره از مناطق مرکزی تا غرب استان را نشان داد. استنتاج: این مطالعه نشان داد که تلفات ناشی از تصادفات در جاده های شهری و در بین مردان بیشتر است. همچنین مقدار همبستگی منفی میزان مرگ و میر استاندارد شده با تراکم جمعیت می تواند بیانگر عدم دسترسی به خدمات اورژانس، تأخیر در درمان فرد آسیب دیده، فاصله تا نزدیک ترین بیمارستان و شرایط جاده باشد. لذا با توجه به شناسایی مناطق پر مخاطره، اتخاذ برنامه های صحیح علمی و سرمایه گذاری مناسب در این مناطق برای کاهش تلفات توصیه می شود. با توجه به شناسایی مناطق پرمخاطره، اتخاذ برنامه های صحیح علمی و سرمایه گذاری مناسب در این مناطق برای کاهش تلفات توصیه می شود.